Victor Vasarely to jedna z najciekawszych postaci powojennego świata sztuki. Uważa się go za prekursora op-artu – nurtu bazującego na geometrycznych kompozycjach, wykorzystujących złudzenia optyczne w celu wywołania konkretnych reakcji u odbiorców. Znane na całym świecie jego pulsujące barwami, iluzjonistyczne prace charakteryzują się wizualną niejednoznacznością, pozostawiając szerokie pole do interpretacji. Vasarely’ego uważa się za geniusza obrazu, który w sztuce potrafił wykorzystać dokonania nauki w dziedzinie matematyki i biologii. Przewidział erę technologii komputerowej: zbliżał się do dokonań grafiki komputerowej, choć swoje dzieła tworzył wykorzystując jedynie klasyczne środki wyrazu artystycznego. Uważał, że zarówno sztuka jak i nauka powinny nawzajem się uzupełniać i pozostawać ze sobą w bliskiej styczności. Dzięki temu nowoczesnemu podejściu rosła powszechna świadomość działalności twórcy już od późnych lat 40. i początku lat 50. XX wieku, a jego pomysły zostały zaadaptowane przez główne media, w tym reklamę i modę.

Młody artysta w początkowym okresie swojej twórczości zaczynał od projektowania tkanin i druków reklamowych. Jak okazało się później, sztuka użytkowa stanowiła laboratorium dla jego przyszłej drogi artystycznej. To wtedy, w latach 30., zarysowały się główne kierunki twórczych poszukiwań Vasarely’ego: dynamika, geometria i złudzenia optyczne.

Vasarely już od początków swojej kariery miał stały kontakt z ówczesnym środowiskiem artystycznym i mógł obserwować najnowsze trendy zachodniego świata sztuki,  dlatego swoją twórczość zdecydował się poświęcić abstrakcji geometrycznej. Na podstawie naukowych obserwacji chciał stworzyć uniwersalny język, pozbawiony ideologii, bazujący na matematyczno-fizycznych prawach widzenia. Lata 40. poświęcił na doskonalenie swojego, jak uważał, wyjątkowego i niepowtarzalnego stylu. W tym czasie zaczął operować ostrymi, geometrycznymi formami o idealnie płaskiej powierzchni, które przyniosły mu światowy rozgłos.

W 1955 roku wraz z innymi artystami utożsamiającymi się z założeniami opartowymi, stworzył wystawę „Le Mouvement” („Ruch”) w paryskiej galerii Denise René. Równocześnie opublikowano „Żółty manifest”, w którym Vasarely zawarł najważniejsze postulaty nowej sztuki. Dla młodych twórców op-artu w centrum znajdowała się idea wirtualnego ruchu. Interesowało ich osiągnięcie efektu oddziałującego na odbiorców ożywionego płótna.

Twórczość Vasarely’ego pełna hipnotycznych wzorów, iluzji i dynamicznych form, nałożyła się na wszechobecne zainteresowanie w latach 70. eksploracją ludzkiej percepcji i odkrywaniem nowych, niestandardowych form ekspresji. Rewolucja ruchów społecznych dążąca do zmiany tradycyjnych struktur, w naturalny sposób łączyła się z eksperymentami artystycznymi Vasarely’ego. Jego prace zapewniały intensywne doświadczenia wizualne, czego w tamtych latach oczekiwali odbiorcy, tak mocno zafascynowani doświadczeniami psychodelicznymi. Vasarely jako prekursor op-artu, przekraczał granice konwencjonalnej sztuki, wykorzystując innowacyjne techniki i interakcję z widzem. Twórczość artysty była wyrazem postępowych idei i ducha rewolucji, które dominowały w tamtym okresie.

O ikoniczności dorobku Vasarely’ego świadczy również ogromne zainteresowanie jego twórczością największych gwiazd muzyki, kultury czy mody. Do zagorzałych fanów mistrza sztuki kinetycznej należał m.in. David Bowie, dla którego Vasarely zaprojektował okładkę singla „Space Oddity”, który został wydany niemal równocześnie z lądowaniem człowieka na Księżycu w 1969 roku. Abstrakcyjne, futurystyczne niebieskie tło vinylu z pulsującyjmi kropkami doskonale współgrało z kosmiczną tematyką muzyki Bowiego i pomogło uchwycić ducha czasu.

Przekrój fascynującej twórczości Vasarely’ego można oglądać do końca lipca na wystawie „Victor Vasarely. Nieskończona geometria” w DESA Unicum przy ul. Pięknej 1a w Warszawie.

Wystawa „Victor Vasarely. Nieskończona geometria”: 11.07 – 29.07.2023

Kuratorka wystawy: Anna Szynkarczuk

Źródło informacji: materiał prasowy