Kiedy siedem lat temu rozpoczynałam pracę jako nauczyciel w jednej ze szkół ponadgimnazjalnych, wiedziałam, że muszę swoją kiełkującą karierę i poniekąd kształtujący się światopogląd ukierunkować. Szukałam wskazówek, dobrych rad, wertowałam pedagogiczne książki i czasopisma. Chłonęłam wszystko, co było związane z szeroko rozumianą pedagogiką. Chciałam być nie tylko dobrym pedagogiem, ale także umieć dostrzegać potrzeby dzieci i młodzieży. Pamiętając doskonale słynne słowa Jana Pawła II : „Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka”, pomyślałam, że właśnie rozpoczyna się najtrudniejszy egzamin, jaki przyjdzie mi zdawać. Szukałam mentorów, autorytetów, „znawców dusz dziecięcych”.  W moim poczcie wybitnych pedagogów nie zabrakło Janusza Korczaka. Ten znany lekarz, pisarz wychowawca, publicysta i działacz społeczny, w końcu – heroiczny symbol obrony ludzkiej godności w czasach Zagłady – stał się bohaterem, przewodnikiem po nauczaniu, orędownikiem humanizmu. Budzi coraz większe zainteresowanie nie tylko wśród pedagogów, ale także katechetów, lekarzy czy prawników. Co ciekawe, jego pedagogiczny przekaz, od dawna wykracza poza Polskę, a nowatorskie spojrzenie na świat dziecka, rozwiązania wychowawcze oraz wizjonerska koncepcja praw najmłodszych na stałe weszły do kanonu kultury Polski i świata. Napisano wiele książek ukazujących jego idee, myśli, metody nauczania, unikalny system wychowawczy. Jedną z ciekawszych pozycji jest praca dr hab. Barbary Smolińskiej-Theiss „Korczakowskie narracje pedagogiczne”. Takiej pozycji długo szukałam na rynku wydawniczym. Ta w zupełności spełniła moje oczekiwania. Po pierwsze dlatego, że Autorka właściwie oddała głos samemu Korczakowi.

Liczne cytaty z dzieł Janusza Korczaka niemalże w każdym rozdziale dwóch części pracy sprawiają, że Stary Doktor staje się bliższy Czytelnikowi. Przemawia mędrzec, który daje nam kolejną lekcję pedagogiczną. Lekcję z życia, której się nie zapomina. To zasługa zapewne narracji, nie do końca jednolitej, raczej składanki zapisów myśli i doświadczeń samej Autorki. Ponadto aforyzmy ukazane w rozdziale Sztuka wychowania to błyskotliwe myśli na temat wychowania, dziecka, grupy dziecięcej, lubianych i nielubianych wychowanków, a także książek i „czytania dzieci”. Są atutem omawianej pozycji nie tylko ze względu na pewną oryginalność, ale także na konfrontację myśli i słów Korczaka z jego przesłaniem. Po drugie, pozycja ta ukazuje spuściznę pedagogiczną Korczaka, a także uczy jak kochać i szanować dzieci. Barbara Smolińska-Theiss niewątpliwie uczyniła książkę niezwykłym poradnikiem o wychowaniu, poszanowaniu drugiego człowieka. I w końcu po trzecie, w książce padają fundamentalne pytania będące przestrzenią refleksji pedagogicznej, zahaczające o współczesną pedagogikę humanistyczną. Korczak jawi się nam jako Rzecznik Praw Dziecka, zawsze występujący w jego obronie. Pokazuje także siłę i możliwości dziecka. Stosuje dialog, który jest zarówno metodą, jak i procesem, ale przede wszystkim postawą wychowawczą. Elementy biografii Korczaka, przedstawione jednak wybiórczo, stanowią uzupełnienie pracy. Rozdział Pamiętnik Korczaka z getta â pedagogiczna lekcja dla współczesności, zajmuje w pracy szczególne miejsce. Z refleksji nad własnym życiem Korczak przechodzi do pytań o ciemną stronę człowieka. W krótkich, jednakże konkretnych fragmentach Pamiętnika, Autorka prezentuje ważne momenty, które Korczak uwiecznił w swoich przejmujących zapiskach z getta. Zadaje przy tym wiele pytań, wiecznie pozostających bez odpowiedzi. To pytania o człowieczeństwo, o dobro i zło.

Moja opinia o książce jest pozytywna. To monografia naukowa o dużym ładunku emocjonalnym, pełna psychologiczno-pedagogicznych treści. Z uwagi na obszar tematyczny dostarczyła mi konkretnych wzorów postępowania w pracy pedagogicznej. Uważam, że w rękach dobrego wykładowcy może znakomicie pełnić rolę ciekawego i inspirującego podręcznika dla studentów. Co więcej, mówiąc o potencjalnych czytelnikach, trzeba wskazać także na początkujących nauczycieli, którzy do swojej codziennej praktyki potrzebują dobrego przewodnika. Książka dr hab. Barbary Smolińskiej-Theiss na pewno zaspokoi ich oczekiwania.

Artykuł pochodzi ze strony Stowarzyszenia Beit Lubsko - partnera portalu Kulturownia.pl